W nawiązaniu do ostatniego spotkania w trybie wideokonferencji oraz prośbą z Państwa strony o podsumowanie spotkania poprzez przygotowanie w formie pisemnej odpowiedzi na zadane podczas spotkania pytanie mechanika, czy konsultantka z infolinii znanego producenta części samochodowych mogła nie wyrazić zgody na nagrywanie, podczas gdy ten Pan uprzednio usłyszał z automatu formułkę, że rozmowa jest nagrywana i również chciał nagrać taką rozmowę, poniżej stanowisko kancelarii.
1. Osoba będąca uczestnikiem rozmowy co do zasady może rejestrować przebieg rozmowy bez informowania o tym drugiej strony, jednak z pewnymi tego ujemnymi konsekwencjami, o czym poniżej, zatem zaleca się każdorazowe informowanie drugiej osoby o nagrywaniu rozmowy.
2. Nie wolno nagrywać rozmów osób trzecich (tzw. podsłuch), gdyż taki czyn może stanowić przestępstwo, co się wiąże z podleganiem odpowiedzialności karnej.
3. Jeżeli osoba nagrywająca rozmowę z inną osobą nie poinformuje o nagrywaniu rozmowy, należy mieć świadomość o możliwych problemach, w sytuacji gdyby takie nagranie miało stanowić dowód w sprawie sądowej.
4. Jak wynika z orzecznictwa sądów, za dowód niedopuszczalny uznaje się nie tylko dowód uzyskany w sposób sprzeczny z prawem, ale i zasadami współżycia społecznego oraz normami etycznymi, które są powszechnie akceptowane, a takim dowodem jest nagranie rozmowy bez zgody rozmówcy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 20 sierpnia 2015 r., I ACa 257/15). Nagrywanie osób bez ich zgody stanowi dowód uzyskany bezprawnie i taki, którego wykorzystanie należy ocenić jako nielojalność wobec przeciwnika (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30 maja 2019 r., I ACa 35/19).
5. Ponadto nagrywanie rozmowy bez uprzedzenia o zamiarze jej nagrywania jest niezgodne z dobrymi obyczajami, zasadami współżycia społecznego i takie działanie może stanowić naruszenie dóbr osobistych, m.in. swobodę wypowiedzi, prawo do prywatności. Stanowisko takie zostało ugruntowane w orzecznictwie sądowym, gdyż wielokrotnie na ten temat wypowiadał się Sąd Najwyższy.
6. Zasadniczo każda osoba ma prawo odmówić zgody na nagrywanie, chyba że obowiązują ją wewnętrzne procedury na które wyraziła zgodę. W tym przypadku należałoby znać wewnętrzne ustalenia (np. zbadać regulamin infolinii).
7. Z uwagi na pozyskiwanie danych osobowych podczas rozmów, należy mieć na uwadze kwestię RODO. Istnieje szereg sytuacji, w których wymagana jest zgoda na przetwarzanie danych osobowych, dlatego z ostrożności warto poinformować o nagrywaniu rozmowy, aby nie narazić się na kary, wynikające z niedopełnienia obowiązków nałożonych przez RODO.
8. W przypadku braku uzyskania od drugiej strony zgody na nagrywanie, należy bezwzględnie ustalić w jakim trybie można domagać się uzyskania kopii tego nagrania, wskazując, że jako uczestnik rozmowy powinniśmy mieć równe prawa do możliwości odsłuchania i posiadania nagrania. Należy również ustalić, w jakim okresie nagrania są przechowywane.
9. W przypadku odmowy udostępnienia nagrania i ewentualnej sprawy sądowej, można zwrócić się również do sądu o zobowiązanie drugiej strony do przedłożenia tego nagrania na potrzeby procesu (wniosek dowodowy).
10. W przypadku nagrywania rozmowy przez jedną stronę i braku zgody na nagrywanie drugiej strony (co z uwagi na równość stron w prawie cywilnym nie powinno mieć miejsca), w przypadku chęci zawarcia umowy, rekomendowałabym dokonać w rozmowie telefonicznej tylko ustaleń, z zastrzeżeniem, że warunkiem obowiązywania umowy będzie przesłanie jej projektu na e-mail bądź listownie, zapoznanie się z przesłaną treścią i odesłanie podpisanej umowy. Warto mieć na uwadze, że w rozpatrywanym przypadku warsztat nie będzie konsumentem, zatem jako profesjonalny podmiot powinien szczególnie zadbać o to aby postanowienia umowne były klarowne.
Z poważaniem,
Sandra Sidorowicz
aplikant radcowski
Kancelarie Radców Prawnych "JURYSTA"
Aleja Marszałka Józefa Piłsudskiego 32/214
10-578 Olsztyn
tel.: 89 519 56 79